Diabetes: wat is het, wat kun je zelf doen en hoe kan de apotheek helpen?
We helpen graag...
Diabetes is een veelvoorkomende, maar vaak ingrijpende ziekte die invloed heeft op de bloedsuikerspiegel. Maar wat is diabetes precies, welke vormen zijn er en wat kun je zelf doen om de ziekte te beheersen? Vanuit de apotheek helpen we je graag op weg met informatie, advies en praktische ondersteuning.
Wat is diabetes?
Diabetes is een chronische aandoening waarbij je lichaam niet goed in staat is om bloedsuiker (glucose) te regelen. Glucose is een belangrijke bron van energie voor het lichaam, maar wanneer er te veel of te weinig glucose in je bloed zit, kunnen er gezondheidsproblemen ontstaan. Dit kan op lange termijn zelfs leiden tot schade aan het hart, de ogen, nieren en zenuwen.
Welke soorten diabetes zijn er?
Er zijn verschillende typen diabetes, maar de meest voorkomende zijn diabetes type 1 en type 2.
- Diabetes type 1: Dit type komt meestal voor bij jongeren en kinderen. Het is een auto-immuunziekte waarbij het lichaam de eigen cellen die insuline produceren aanvalt. Mensen met diabetes type 1 moeten dagelijks insuline injecteren om hun bloedsuiker op peil te houden.
- Diabetes type 2: Dit type komt vooral voor bij volwassenen, maar tegenwoordig steeds vaker bij jongeren mede door een ongezonde levensstijl. Bij type 2 produceert het lichaam nog wel insuline, maar niet genoeg, of de lichaamscellen reageren er niet meer goed op. Dit type is vaak te voorkomen of te vertragen met aanpassingen in je levensstijl, zoals gezond eten en voldoende beweging.
- Zwangerschapsdiabetes: Sommige vrouwen ontwikkelen diabetes tijdens de zwangerschap. Dit is meestal tijdelijk, maar kan zowel de moeder als het kind op lange termijn een verhoogd risico geven op diabetes type 2.
Diabetes; hoe werken de medicijnen?
- Metformine: Dit medicijn vermindert de hoeveelheid glucose die door de lever wordt aangemaakt en helpt je lichaam beter te reageren op insuline. Hierdoor blijft je bloedsuiker beter onder controle.
- Sulfonylureumderivaten (bijv. gliclazide, glibenclamide): Deze medicijnen stimuleren de alvleesklier om meer insuline aan te maken. Dit zorgt ervoor dat je lichaam meer insuline heeft om de bloedsuiker te verlagen.
- DPP-4-remmers (bijv. sitagliptine, linagliptine): Deze middelen zorgen ervoor dat bepaalde hormonen langer actief blijven, wat helpt om meer insuline vrij te maken en de aanmaak van suiker in de lever te verminderen.
- GLP-1-receptoragonisten (bijv. liraglutide, exenatide): Deze medicijnen stimuleren de afgifte van insuline wanneer je bloedsuiker hoog is, remmen je eetlust en vertragen de maaglediging, waardoor je bloedsuikerspiegel beter gereguleerd wordt.
- SGLT2-remmers (bijv. dapagliflozine, empagliflozine): Deze medicijnen zorgen ervoor dat overtollige suiker via de urine wordt afgevoerd, waardoor je bloedsuiker daalt en je lichaam minder suiker opneemt.
- Insuline: Dit is een hormoon dat je lichaam helpt om suiker uit het bloed op te nemen en als energie te gebruiken. Als je lichaam zelf onvoldoende insuline aanmaakt, kan insuline-injectie helpen om je bloedsuiker onder controle te houden.
Tips voor medicatiegebruik
- Metformine: Neem met voedsel om maagklachten te voorkomen.
- Insuline: Wissel injectieplaatsen om huidirritatie te voorkomen.
- GLP-1-receptoragonisten: Volg de gebruiksaanwijzing nauwkeurig en bespreek bijwerkingen met je arts.