Bescherm je nieren en voorkom uitdroging

Wat is uitdroging en waarom is het gevaarlijk?

Uitdroging ontstaat wanneer je lichaam te weinig vocht heeft. Dit kan gebeuren door hoge temperaturen, koorts, diarree of overgeven. Signalen van uitdroging zijn onder andere:

• Minder en donkerdere urine
• Gewichtsverlies
• Duizeligheid of flauwvallen bij opstaan
• Een opvallende dorst en een droge mond
• Sufheid of verwardheid

Bij (dreigende) uitdroging kan je medicatie minder goed werken, of zelfs leiden tot elektrolytstoornissen en acute nierschade. Dit is vooral belangrijk om in de gaten te houden als je al een verminderde nierfunctie hebt of medicijnen gebruikt die hierop invloed hebben.

Risicopatiënten: let extra goed op!

Mensen ouder dan 70 jaar en patiënten met chronische nierschade lopen een hoger risico op uitdroging. Ook als je RAAS-remmers, diuretica, metformine of SGLT2-remmers gebruikt, kan uitdroging problemen veroorzaken. Bij blootstelling aan hoge temperaturen – bijvoorbeeld tijdens een hittegolf – of bij intercurrente ziekten zoals koorts, diarree of overgeven, is het extra belangrijk alert te zijn.

Denk aan de volgende situaties

• Meer dan 3 keer overgeven op één dag
• Meer dan 3 keer waterdunne diarree per dag
• Koorts langer dan 2 dagen met temperaturen boven de 38,5°C
• Langer dan 5 dagen temperaturen boven de 25°C, waarvan minstens 3 dagen boven de 30°C

Als je één van deze situaties herkent, kan het nodig zijn om tijdelijk je medicatie aan te passen. Soms moet je bepaalde medicijnen zelfs even overslaan.

Medicijnen en nierfunctie

Als apotheek zien wij dagelijks dat medicijngebruik en een verminderde nierfunctie hand in hand kunnen gaan. Bij patiënten die medicijnen gebruiken zoals:

• RAAS-remmers en diuretica (inclusief aldosteronreceptorblokkers): Bij uitdroging kan het verstandig zijn de dosis te halveren.
• Metformine en SGLT2-remmers: Deze medicijnen kunnen bij uitdroging leiden tot complicaties. Bij SGLT2-remmers is het belangrijk om extra vocht in te nemen, namelijk een halve liter extra, zodat je dagelijks minimaal 2 tot 2,5 liter drinkt.

Als je merkt dat je na één dag extra vochtinname geen verbetering ervaart, neem dan direct contact op met je behandelend arts. Voor hartpatiënten kan, afhankelijk van de ernst van de uitdroging, het medicijnbeleid tijdelijk worden aangepast. Bij hartfalen geldt vaak dat je, ondanks eventuele vochtbeperkingen, een halve liter extra vocht moet binnenkrijgen.

De rol van de apotheek

Als apotheek staan we voor je klaar met advies en ondersteuning. Onze rol is om je te helpen:

• Voorkomen van problemen: We geven preventieve voorlichting, bijvoorbeeld bij het tweede consult nadat je risicomedicatie bent gestart.
• Uitleg en instructies: We geven altijd zowel mondelinge als schriftelijke uitleg. 
• Medicatiecontrole: We controleren of je medicatie goed is afgestemd op jouw situatie en informeren je over eventuele tijdelijke aanpassingen.

Het is belangrijk dat je de instructies op de advieskaart nauwkeurig opvolgt. Zo voorkom je dat uitdroging leidt tot ziekenhuisopnames door medicijn gerelateerde complicaties.

Advies vanuit de apotheek

We raden je aan om altijd alert te zijn op de signalen van uitdroging. Zorg dat je voldoende drinkt, vooral tijdens warme dagen of bij ziekte. Houd de volgende tips in gedachten:

• Drink dagelijks minimaal 2 tot 2,5 liter water als je SGLT2-remmers gebruikt.
• Neem bij meer dan 3 keer overgeven, waterdunne diarree of langdurige koorts contact op met je huisarts of specialist.

Volgens informatie van Thuisarts.nl, Apotheek.nl, Rijksoverheid.nl en KNMP.nl is het van groot belang dat je weet wat je moet doen bij uitdroging. Preventie en tijdig handelen kunnen ernstige complicaties voorkomen.

Vragen? 

Stel ze gerust. We helpen graag.